Haziran 23, 2025

“Yabancı Lisan Olarak Türkçe İmtihanlarında Kapsayıcı Uygulamalar Çalıştayı” düzenlendi

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) Lideri Prof. Dr. Bayram Ali Ersoy, Dört Marifet Temelli Türkçe Sınavı'na ait, "İnşallah, bir aksilik olmazsa eylül ayı içerisinde biz tüm Türkiye'de gerçek imtihanımızı yapacağız.

Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi ( Ösym ) Lideri Prof. Dr. Bayram Ali Ersoy, Dört Marifet Temelli Türkçe Sınavı’na ait, “İnşallah, bir aksilik olmazsa eylül ayı içerisinde biz tüm Türkiye’de gerçek imtihanımızı yapacağız. Bu imtihan ile bilhassa Türkiye’de tahsil görecek olan memleketler arası öğrencilerin Türkçe lisan seviyelerini, lisanlar için Avrupa Ortak Müracaat Metni ile uyumlu olarak gösteren sertifikalar sunmayı amaçlıyoruz.” dedi.

Milli Eğitim Bakanlığı, Ösym, Yunus Emre Enstitüsü, Türk Dil Kurumu işbirliğiyle yabancı lisan olarak Türkçe imtihanlarında özel ihtiyaçlı adayların muhtaçlıklarının kıymetlendirilmesi ve kapsayıcı imtihan uygulamalarının geliştirilmesini gayesiyle “Yabancı Lisan Olarak Türkçe İmtihanlarında Kapsayıcı Uygulamalar Çalıştayı” Ankara’daki bir otelde düzenlendi.

Çalıştayın, engelli adaylarla ilgili kıymetine değinen Ersoy, ÖSYM Engelli Adaylar Daire Başkanlığının uyguladıkları imtihanlarda tüm aday kümelerini kapsayacak çalışmaları titizlikle yürüttüğünü söyledi.

Dün prestijiyle 2025 Yükseköğretim Kurumları İmtihanı’nın (YKS) tamamlandığını, imtihana 2,5 milyonun üzerinde adayın katıldığını ve 750 bin kişinin misyon aldığını anımsatan Ersoy, “Bu süreç içerisinde TYT imtihanında 12 bin 700 civarındaki adayımıza, AYT imtihanında 8 bin 429 adayımıza ve Yabancı Lisan Testi’nde de 1102 engelli/sağlık sorunu olan adayımıza özel uygulamalarla imtihan yaptık. Toplam bir yılın tamamında, 2024 yılı içerisinde 14 milyon adaya hizmet verirken bu adaylardan 145 bin 223 engelli/sağlık sorunu adaya çeşitli imtihanlarla ilgili özel uygulamalar sunduk.” bilgisini verdi.

Ersoy, elektronik imtihanlarda görme engelli adaylar için ekran okuyucu olarak JAWS, ekran büyütücü olarak ise MAGİc kullandıklarını, ekranlarda karanlık ve aydınlık mod üzere özelliklerin bulunduğunu aktararak, ayrıyeten mani kümelerine nazaran adaylara, tek kişilik salonlar, okuyucu-işaretleyici yardımı, ek mühlet ve puanlar üzere dayanakların olduğunu kaydetti.

“Sınav içeriklerimizi ve uygulamamızı geliştireceğiz”

ÖSYM Başkanı Ersoy, yabancı dil olarak Türkçe imtihanlarının ÖSYM’nin çok ilgilendiği bir husus olduğunu bildirdi.

Bu mevzunun motivasyonu ve başlangıç noktasının Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin olduğunun altını çizen Ersoy, Dört Maharet Temelli Türkçe Sınavı’na ait şöyle konuştu:

“2023 Ocak ayında birinci çalıştayımızı İstanbul’da yaptık. Sonra Türkiye’nin çeşitli yerlerinde, emin olun 5 yahut 6 merkezde 30’dan farklı üniversiteden öğretim üyesinin iştirakiyle standardizasyon, kalibrasyon, soru müellifi, kıymetlendirici eğitimlerini yaptık, kıymetlendirici güvenirliği çalıştık, son noktaya da geldik şükürler olsun. İnşallah bir aksilik olmazsa eylül ayı içerisinde biz tüm Türkiye’de gerçek imtihanımızı yapacağız. Bu imtihan ile bilhassa Türkiye’de tahsil görecek olan memleketler arası öğrencilerin Türkçe lisan seviyelerini, lisanlar için Avrupa Ortak Müracaat Metni ile uyumlu olarak gösteren sertifikalar sunmayı amaçlıyoruz. Çalışmalarımızda son etaba ulaştık. Yarın 6. denememizi yapacağız. Elbette bu imtihanın geçerliliği ve kapsayıcılığı için bu çalıştaydan elde edeceğimiz çıktılar ile imtihan içeriklerimizi ve uygulamamızı geliştireceğiz.”

Ersoy, ayrıyeten tüm adaylara yönelik dört temel lisan maharetini ölçen yabancı lisan imtihanını da İngilizce olarak 19 Temmuz’da hayata geçireceklerini söyledi.

ÖSYM’nin lisan imtihanlarında engelli adaylar için uygulamalar sunsa da dört temel beceriyi ölçen lisan imtihanlarının ÖSYM tarihinde birinci sefer Türkiye’de uygulanacağının altını çizen Ersoy, dinleme, yazma, okuma ve konuşma maharetlerinin ölçülmesine yönelik uyarlama üzerine birinci defa tartışılacağını kaydetti.

“PIKTES kapsamında dört temel lisan maharetini ölçen imtihan geliştirdik”

Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Celile Eren Ökten de Bakanlıkça 2016’dan beri yürütülen Türk Eğitim Sisteminde Çocuklar İçin Kapsayıcı Eğitimin Desteklenmesi (PIKTES) Projesi ile yabancı asıllı çocukların nitelikli eğitime erişimlerinin ve toplumsal uyumlarının sağlanması emeliyle yabancılara Türkçe öğretimine tartı verildiğini belirtti.

PIKTES kapsamında çalışmaları toplumsal ahenk çerçevesinde ele alan ve okullarda eğitim-öğretim devri boyunca uygulanabilecek memleketler arası standartlarda “Sosyal Ahenk Müracaat Metni”nin hazırlığının devam ettiğini aktaran Ökten, bu metinde lisan tahsil sürecini toplumsal ahenk ve aracılık faaliyetlerinden faydalanarak hareket odaklı yaklaşımla destekleyeceklerini vurguladı.

Ökten, “PIKTES kapsamında çocuklar için dört temel lisan marifetini ölçen bir imtihan geliştirdik. Bu imtihanın pilot uygulamaları tamamlandı ve şu an ölçme-değerlendirme süreçlerinde bilimsel çalışmalarımız devam ediyor. Bu sürecin en kıymetli bileşenlerinden biri de özel eğitime muhtaçlık duyan öğrencilerimizin Türkçe öğrenme ve kıymetlendirme süreçlerine kapsayıcı halde erişebilmesini sağlamak olacak.” dedi.

“Sınavlar, alandaki mevcut meselelere çözümler üretecek”

Türk Dil Kurumu Lideri Prof. Dr. Osman Mert de çalıştayın, imtihan uygulamalarında karşılaşılan dilsel mahzurların tespitine, bu manilerin ortadan kaldırılmasına yönelik tahlil tekliflerinin geliştirilmesine, alanda yaşanan eksikliklerin giderilmesine ve standartların belirlenmesine kıymetli katkılar sağlayacağını bildirdi.

Yabancı lisan olarak Türkçe imtihanları, Türkçenin memleketler arası seviyede tanınırlığını artırması ve sürdürülebilir bir öğretim lisanı olarak yerini sağlamlaştırması açısından büyük ehemmiyet taşıdığına işaret eden Mert, “Sınavlar, CEFR başta olmak üzere milletlerarası ölçme ve kıymetlendirme standartlarıyla uyumlu biçimde yapılandırılması, geçerlik ve güvenirliğinin sağlanması, erişilebilirliğinin artırılması ve ortak imtihan standartlarının oluşturulması, hem imtihanların milletlerarası geçerliğini pekiştirecek hem de alandaki mevcut meselelere tahliller üretecektir.” dedi.

Çalıştayın, Türkçe imtihanlara katılmak ve Türkçe eğitim alanında isteyen farklı niteliklere sahip bireyler için eşit ve erişilebilir bir imtihan ortamının oluşturulmasına katkı sunacağını tabir eden Mert, lisanda milletlerarası standartların oluşturulması ve imtihan lisanının açık, anlaşılır ve ölçme-değerlendirme maksadına uygun olması istikametinde yürütülecek çalışmaların eşitlik unsuru doğrultusunda geliştirilmesi büyük ehemmiyet arz ettiğini belirtti.

Yunus Emre Enstitüsü Lider Yardımcısı Doç. Dr. Cahid Şenel ise özel ihtiyaçlı bireylerin hayatın her alanında eşit, adil ve kapsayıcı bir ortamda var olmalarını sağlanmasını en temel vazifelerinden biri olduğunu söyledi.

Türkçenin yabancı yahut ikinci lisan olarak öğrenilmesine dair her geçen gün artan ilginin bu disiplindeki çalışmaların da giderek ağırlaşmasına sebep olduğunu belirten Şenel, “Yunus Emre Enstitüsü olarak bizler de eğitimin malzemelerinden ölçme değerlendirmeye, öğretim, öğretmen eğitiminden dijital içerik üretimine kadar pek çok bahiste ağır bir çaba içerisindeyiz.” tabirini kullandı.

Konuşmaların akabinde alanında uzmanların masa çalışmalarıyla devam eden çalıştay, 25 Haziran’da sona erecek.

Kaynak: AA / Buğrahan Ayhan – Aktüel

About The Author